Məcburi olmayan sənəd bir il ərzində İsrail qoşunlarının Fələstin ərazilərindən çıxarılmasını tələb edir. İsrail qətnaməni qəti şəkildə rədd edib.
BMT-yə üzv dövlətlər sentyabrın 18-də çərşənbə günü İsrailin Fələstin ərazilərini işğalına son qoymasını və qətnaməyə əməl edilmədiyi təqdirdə sanksiyaların tətbiqini tələb edən qətnamənin qəbuluna səs verib. 124 dövlət sənədi dəstəkləyib, 14 dövlət əleyhinə səs verib, daha 43 dövlət isə bitərəf qalıb. İsrail qətnaməni "təhrif olunmuş" və "sinik" adlandırıb.
Qətnamədə İsrail qoşunlarının Fələstin ərazilərindən çıxarılması, yeni yaşayış məskənlərinin tikintisinə son qoyulması, ələ keçirilən torpaqların və əmlakların geri qaytarılması, məcburi köçkün fələstinlilərin geri qaytarılmasının mümkünlüyü tələb olunur. Qeyri-məcburi sənəd Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin 1967-ci ildən bəri işğalın “qanunsuz” olduğuna dair məsləhət rəyinə əsaslanır.
Qətnamə Fələstin nümayəndə heyətinin 2024-cü ilin mayında BMT orqanlarında hüquqlarının genişləndirilməsindən sonra təqdim etdiyi ilk qətnamə idi. Fələstin Administrasiyasının BMT-dəki daimi müşahidəçisi Riyad Mənsur bildirib ki, sənədin məqsədi “Beynəlxalq ictimaiyyətin Baş Assambleyadakı təzyiqindən və Beynəlxalq Məhkəmənin tarixi qərarının təzyiqindən istifadə edərək İsraili davranışını dəyişməyə məcbur etməkdir”.
İsrail qətnamə ilə bağlı: “Utanc verici qərar”
İsrail qətnaməni qəti şəkildə rədd edib. İsrailin BMT-dəki daimi nümayəndəsi Denni Danon səsverməni “Fələstin Muxtariyyətinin diplomatik terrorizmini dəstəkləyən biabırçı qərar” adlandırıb. “Baş Assambleya 7 oktyabr qətliamının ildönümünü HƏMAS-ı pisləmək və qalan bütün girovların azad edilməsinə çağırmaqla qeyd etmək əvəzinə, HƏMAS qatillərini dəstəkləyən Fələstin Muxtariyyətinin sədaları altında rəqs etməyə davam edir”, - Danon bildirib.
İsrail Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Oren Marmorstein sosial mediada yazıb: “Beynəlxalq siyasət belə görünür”. Marmorşteynin fikrincə, bu, “reallıqdan qopmuş, terrorizmi təşviq edən və sülh şanslarına zərər verən təhrif olunmuş həll yoludur”.
Öz növbəsində ABŞ-ın BMT-dəki səfiri Linda Tomas-Qrinfild səsvermədən əvvəl qətnaməni “qıcıqlandırıcı” kimi pisləyib və “sülh işini irəli aparmayacağını” deyib. “Qətnamə, digər məsələlərlə yanaşı, HƏMAS terror təşkilatının hazırda Qəzzada güc, nəzarət və təsir həyata keçirdiyini qəbul etmir”, - Tomas-Qrinfild bildirib. ABŞ, Macarıstan, Çexiya, Argentina və bir sıra digər dövlətlər kimi qətnamənin əleyhinə səs verib. Almaniya bitərəf qaldı.
HƏMAS İsrailə hücum edib
2023-cü il oktyabrın 7-də Avropa İttifaqı və ABŞ tərəfindən terror təşkilatı kimi tanınan radikal islamçı HƏMAS hərəkatı İsrailə qarşı genişmiqyaslı hücum həyata keçirib. Terrorçular İsrailə böyük raket zərbəsi endirib, onun ərazisini işğal ediblər və müasir İsrail dövlətinin tarixində ən kütləvi dinc əhali qırğını həyata keçiriblər. 1200-dən çox insan onun qurbanı oldu.
Silahlılar həmçinin 250-yə yaxın şəxsi girov götürərək Qəzza zolağına aparıblar. İsrail buna cavab olaraq HƏMAS-a müharibə elan edib. HƏMAS-ın nəzarətində olan Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, Qəzza zolağında 41 mindən çox insan həlak olub, 95 mindən çox insan isə yaralanıb. Müstəqil mənbələrdən bu məlumatları təsdiqləmək mümkün deyil.
