Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (EBRD) Azərbaycanın şərqində Neftçala rayonunda 315 MVt gücündə “Banka Solar” günəş fotoelektrik stansiyasının layihələndirilməsi, tikintisi və istismarı üçün 66 milyon ABŞ dolları həcmində uzunmüddətli kreditin ayrılmasını təsdiqləyib.
Layihənin ümumi dəyəri 283 milyon ABŞ dolları təşkil edir və onun həyata keçirilməsini bir sıra digər beynəlxalq maliyyə institutları da dəstəkləyəcək.
Layihəni “Masdar” şirkətinin (BƏƏ) törəmə strukturu olan “Abu Dhabi Future Energy Company” həyata keçirəcək.
Layihə Azərbaycanın enerji sisteminə 315 MVt günəş enerjisi əlavə edəcək ki, bu da təbii qazla işləyən elektrik stansiyalarını əvəz etməyə imkan verəcək və ölkənin Paris sazişi çərçivəsində bərpa olunan enerji məqsədlərinə çatmasına kömək edəcək. Layihənin ildə 314 min ton CO2 emissiyasını azaldacağı, Azərbaycanın aşağı karbonlu iqtisadiyyata keçidinə və istilik generasiyasından asılılığın azaldılmasına töhfə verəcəyi gözlənilir.
Layihə EBRD-nin yaşıl iqtisadiyyata keçid strategiyasına (GET) uyğundur, çünki günəş enerjisindən istifadə edərək elektrik enerjisi istehsalına töhfə verəcək ki, bu da ölkənin yaşıl gündəliyinin irəliləməsində mühüm addımdır.
Layihə Yenikənd, Bankə bələdiyyələrinə və Neftçala İcra Hakimiyyətinə məxsus ümumi sahəsi 973 hektar olan üç sahəni əhatə edir. Bu torpaqlar tədqiq etmək üçün Energetika Nazirliyinə veriləcək. Sahə 3,5 kilometrlik asfalt yolu və paralel 6 kV və 35 kV-luq elektrik xətləri olan düz yarımsəhra ərazisidir. Əvvəllər ərazinin bir hissəsi çoban və onun iki işçisi tərəfindən mal-qara otarılması üçün istifadə olunub, lakin icarə müqaviləsi 2023-cü ildə ləğv edilib və alternativ sahə təqdim edilib. Hazırda torpaq istifadə olunmur və mövsümi torpaq istifadəçiləri yoxdur. Sahədə həmçinin, yerli hakimiyyət orqanlarının fikrincə, dəyəri olmayan və ləğv ediləcək sovet hərbi obyektlərinin tərk edilmiş xarabalıqları var.
Məsləhətləşmələr göstərib ki, sahədən keçən yol Azərbaycan balıqçılıq təsərrüfatı üçün vacib marşrutdur və hər hansı məhdudiyyət və ya zədələnmə onun işini əhəmiyyətli dərəcədə poza bilər. Bu risklərin qarşısını almaq üçün Yol Hərəkəti və Nəqliyyatın İdarə Edilməsi Planı hazırlanacaq, mümkün qədər Bankə kəndindəki körpüdən istifadədən qaçınılacaq və sahədən keçən yol balıqçılıq təsərrüfatı üçün açıq qalacaq. Tikinti işləri onların fəaliyyətinə mane olmayacaq şəkildə təşkil ediləcək.
Hasarlanma zərurəti yaranarsa, alternativ marşrut təklif olunacaq. Həmçinin 6 kV-luq xəttin balıqçılıq təsərrüfatının işində minimal pozuntularla köçürülməsi nəzərdə tutulur.
“Elektrik xəttinin marşrutunun düzəldilməsi fiziki köçürülmənin qarşısını alacaq və adi həyat tərzinin pozulmasını minimuma endirəcək, qalan risklərin minimuma endirilməsi üçün isə Dünya Bankının standartlarına uyğun plan hazırlanacaq. Həmçinin EBRD-nin tələbi çərçivəsində layihədən təsirlənən şəxslərin dəstəklənməsi üçün Yaşayış Vasitələrinin Bərpası Planı hazırlanır”, – EBRD-nin məlumatında deyilir.
