Çin alimləri gənə ilə ötürülən sirli virus aşkar ediblər. 2019-cu ildə Daxili Monqolustanda bir bataqlıq parkında gənə dişləməsindən sonra qızdırma, baş ağrısı və qusma əlamətləri göstərən bir xəstə xəstəxanaya yerləşdirildi. Tədqiqatçılar xəstədən götürülmüş qan nümunəsində genetik analizlə əvvəllər məlum olmayan virus aşkar ediblər.
Bu virus Krım-Konqo hemorragik qızdırması virusuna yaxın növdür, ölüm nisbəti 30 faiz təşkil edir və Nairoviridae ailəsinə aid orthonairovirus cinsinə aiddir.
Virus "Bataqlıq Virusu" adlanırdı.
Alimlər Çinin şimal-şərqində gənə dişləməsindən sonra kəskin qızdırma keçirən digər xəstələri müayinə etdilər və daha 17 bataqlıq virusu aşkar etdilər ki, bu da virusun bu bölgədə geniş yayıldığını təsdiqləyir.
Virus qoyunlarda, donuzlarda və atlarda aşkar edilmişdir
Araşdırma qrupu virusun mənbəyini müəyyən etmək üçün bölgədəki gənə, ev heyvanları və vəhşi heyvanlar üzərində genişmiqyaslı ekoloji tədqiqatlar aparıb.
Bu araşdırmalar nəticəsində qoyun, donuz və atlarda virus aşkar edilib və bu heyvanların virus daşıyıcısı ola biləcəyi irəli sürülüb.
İndiyədək bataqlıq virusu yalnız Çinin şimal-şərqində aşkar edilib.
Bununla belə, bu virusu daşıyan gənələr Avropa və Asiyada geniş yayılma sahəsinə malikdir. Bu, virusun daha geniş coğrafiyada yayıla biləcəyini göstərir.
Gənə dişləmələrini fərq etmək çətindir
Yeni gənə xəstəliklərinin aşkarlanmasının artmasının bir neçə səbəbi var. Birincisi, bu cür xəstəliklər qızdırma, baş ağrısı və yorğunluq kimi qeyri-spesifik simptomlar göstərdiyi üçün çox vaxt digər xəstəliklərlə qarışdırıla bilər.
Bundan əlavə, gənə yoluxucu xəstəliklər yoluxucu olmadığı üçün geniş miqyaslı epidemiyalarda baş vermir. Bu diaqnozu çətinləşdirir.
İkincisi, gənə dişləmələrinin diqqətdən kənarda qalması adi haldır. Gənələri aşkar etmək çətindir, çünki onlar adətən bədənin arxasına yapışırlar. Bundan əlavə, bir çox xəstələr gənə tərəfindən dişlənildiklərini belə dərk etmirlər.
Bu çətinliklərə baxmayaraq, yeni genetik analiz üsulları sayəsində əvvəllər məlum olmayan patogenləri aşkar etmək mümkün olmuşdur. Bununla belə, bu cür xəstəliklərin diaqnostikası üçün tibbi məlumat hələ də yetərincə deyil.
Son illərdə gənə xəstəliklərinin yayılmasında da dəyişikliklər müşahidə olunur. İqlim dəyişikliyi gənələrin fəaliyyət dövrlərinə və onların yaşadıqları bölgələrə təsir göstərərək, gənə populyasiyalarının əvvəllər uyğun olmadığı ərazilərdə xəstəlik riskini artırır.
Məsələn, əvvəllər yalnız Asiya və Avropanın bəzi bölgələrində müşahidə edilən gənə ensefalit virusu son zamanlar Hollandiya və Böyük Britaniyada da aşkarlanmağa başlayıb.
Gənə xəstəliklərindən qorunmaq üçün meşələrdə və çəmənliklərdə gəzinti zamanı uzun şalvar geyinmək, həşərat kovucu spreylərdən istifadə etmək vacibdir.
Əgər size gənə dişləmişsə, birbaşa həkimə müraciət etməlisiniz.
