Ukrayna Vladimir Zelenskinin “sülh formulu”nu “hərtərəfli, ədalətli və davamlı sülhə aparan yeganə yol” hesab edir.
Kiyev Çin və Braziliyanın Ukrayna ilə bağlı “sülh təşəbbüsünü” tənqid edib və İsveçrəni sənədi dəstəklədiyinə görə qınayıb. "BMT Nizamnaməsinə aydın istinad olmayan və Ukraynanın ərazi bütövlüyünün tam bərpasına zəmanət verməyən istənilən təşəbbüslər qəbuledilməzdir. Bu cür "sülh təşəbbüsləri" təcavüzkarın cinayətkar fəaliyyətini davam etdirdiyi bir vaxtda yalnız dialoq illüziyası yaradır", - Nazirlikdən bildiriblər. Xarici İşlər Nazirliyi bu mövzuda Ukraynanın nazirliyin saytında sentyabrın 28-də dərc olunmuş şərhində bildirib.
Sənəddə bildirilir ki, Kiyev Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenskinin təklif etdiyi qondarma “sülh formulu”nu “hərtərəfli, ədalətli və davamlı sülhə aparan yeganə yol” hesab edir. "Ukrayna üçün sülhə nail olmaq yollarının müzakirəsi üçün əlavə formatlar və platformalar yaratmağa ehtiyac yoxdur. Sülh formulu bütün ideyaların müzakirəsi, müxtəlif baxış və konsepsiyaların konsolidasiyası üçün tam alətlər dəsti və müvafiq platformalar təqdim edir", - ukraynalı xarici siyasət bəyanatında vurğulanıb.
Press-relizdə deyilir ki, Ukrayna nöqteyi-nəzərindən bütün sülh müzakirələri “Ukraynasız Ukrayna haqqında heç nə” prinsipini nəzərə almalı, “BMT Nizamnaməsinə əsaslanmalı və Ukraynanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri daxilində suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə hörməti ehtiva etməlidir. "
İyun ayında Bürgenstok kurort şəhərində Ukrayna ilə bağlı Qlobal Sülh Sammitinə ev sahibliyi edən İsveçrə sentyabrın 27-də Çin və Braziliyanın BMT Baş Assambleyası əsasında sülh təşəbbüsü əsasında təşkil etdiyi görüşə müşahidəçi qismində dəvət edilib.
“Biz bu görüşdə müşahidəçi qismində iştirak etdik və bu dinamikanı dəstəkləyirik”, - deyə Bidodan sitat gətirib. İsveçrə Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü vurğulayıb ki, Bernin sənədə münasibətini dəyişməsinə səbəb məhz Çinin may ayında ilk dəfə irəli sürdüyü sülh təşəbbüsünə əlavə edilən BMT Nizamnaməsinə istinad olub.
"Bizim tərəfimizdən bu, bu təşəbbüsə baxışımızda əhəmiyyətli dəyişikliyə gətirib çıxarır. Çin-Braziliya qrupunun təşəbbüsü ilə həyata keçirilən xüsusi diplomatik səylər bizim üçün maraqlı ola bilər", - Bido Reuters-ə istinadən xəbər verir.
İsveçrənin “Swissinfo” internet nəşri öz növbəsində Xarici İşlər Nazirliyinin nümayəndəsinin aşağıdakı bəyanatından sitat gətirir: “Bu təşəbbüs həm Ukrayna, həm də Rusiya tərəflərinin bu həftə BMT-də səsləndirdiyi döyüşkən çıxışlara alternativ təklif etdiyi üçün vacibdir. İsveçrə Xartiyasının əhəmiyyətinə istinad edir”.
"Cənab Bideau-nun sözlərinə görə, bu təşəbbüs kontekstində BMT Nizamnaməsinin əhəmiyyəti bu həftə BMT Təhlükəsizlik Şurasında Çinin xarici işlər naziri (Vanq Yi - Red.) tərəfindən müzakirə edilib. İsveçrə Xarici İşlər Nazirliyinin məlumatına görə, bu təşəbbüs BMT Nizamnaməsi çərçivəsində yer alıb”, - Swissinfo nəşrində daha sonra deyilir.
"Qlobal Cənubi" Platforması "Dünyanın Dostları"
Sentyabrın 27-də Çin Xarici İşlər Nazirliyi rəhbərinin nümayəndəsi Lin Jiang Pekində keçirdiyi brifinqdə bildirib ki, Çin, Braziliya və “qlobal cənubun” digər ölkələri bu məqsədlə “Sülh dostları” platforması yaradacaqlar. Ukraynada sülh yolu ilə nizamlanma. Vanqın fikrincə, bu platforma “obyektiv və rasional səsə” çevrilməli və Ukraynada müharibənin dayandırılmasında konstruktiv rol oynamalıdır.
Bu platformaya qoşulmaq niyyəti Macarıstan tərəfindən açıqlanıb. "Qrupun əsas mesajı Ukraynada müharibəyə son qoymaq üçün təcili sülh danışıqlarına başlamaq zərurətidir", - Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Sijarto RBC onlayn nəşrinə istinadən bildirib.
Macarıstanın VG internet nəşri Sijjarto-ya istinadən xəbər verir ki, Səudiyyə Ərəbistanı, Misir, Meksika və Qazaxıstan da daxil olmaqla 15 ölkə “Dünyanın Dostları” platformasına qoşulmağa hazırdır.
Çinin “South China Morning Post” internet nəşrinə görə, platformanın əməliyyatında nə ABŞ, nə də Aİ iştirak edib. Bu arada Macarıstan, Fransa və İsveçrə tədbirə öz müşahidəçilərini göndərib.
Rusiyanın “Komsomolskaya Pravda” qəzeti öz saytında yazır ki, Rusiya Federasiyasının xarici işlər naziri Sergey Lavrov “ Çin və Braziliya. təşəbbüslə yaradılmış “Sülh dostları” qrupunun görüşündə İsveçrə və Fransanın iştirakına şübhə etdiyini bildirib. Ukraynadakı münaqişəni həll etmək üçün Lavrov qeyd edib ki, bu ölkələrin hər ikisi Rusiya ilə Ukrayna arasındakı münaqişədə bitərəf sayıla bilməz.
Kanadada Ukrayna üzrə konfrans
25 sentyabr Kanadanın xarici işlər naziri Mélanie Joly, ölkəsinin Norveç və Ukrayna ilə birlikdə oktyabrın 30-31-də Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenskinin "sülh formulu"nun humanitar aspektləri üzrə nazirlər konfransı keçirəcəyini bildirdi.
Kiyevi dəstəkləyən ölkələrin xarici işlər rəhbərlərinin də ziyarət edəcəyi gözlənilir. İştirakçılar humanitar məsələləri, o cümlədən əsirlərin qaytarılmasını müzakirə etmək niyyətindədirlər.