Asteroidlər kosmosda uzun səyahətlərə çıxan astronavtlar üçün qida mənbəyi ola bilər.
Kosmonavtların dərin kosmosa uzun səfərlər zamanı bütün qidalarını özləri ilə aparmaq çox çətindir. Eyni zamanda, kosmik gəmilərdə qida yetişdirmək hələ mümkün deyil. Bu vəziyyətin həlli yolunu axtaran alimlər hazırda kosmosda olan resurslardan: asteroidlərdən istifadə oluna biləcəyini təklif edirlər.
Bakteriyalarla qida istehsalı
Oktyabrın 3-də Beynəlxalq Astrobiologiya Jurnalında dərc edilən araşdırmada astronavtların asteroidləri birbaşa istehlak etməsi tövsiyə edilmir. Bunun əvəzinə asteroidlər kimyəvi və fiziki proseslərlə parçalanacaq və nəticədə yaranan karbohidrogen birləşmələri bakteriyalara qidalanacaq. Bu üzvi maddələrlə qidalanan bakteriyalar astronavtların yeyə biləcəyi qidaya çevriləcək.
Vrije Universitetindən Dr. Annemiek Waajen əvvəlki araşdırmalarında oxşar nəzəriyyəni sınaqdan keçirmiş və Yerə düşən meteoritlərlə qidalanan bakteriyaların uğurla inkişaf etdiyini müşahidə etmişdi. Bununla belə, Dr. Waajen-in iştirak etmədiyi bu yeni araşdırmada asteroidlərə bənzər yüksək karbon tərkibli plastiklərdən istifadə etməklə təcrübələr aparılıb.
"Karamel Qatığı"
Tədqiqatçılar ABŞ ordusunun qida paketlərində tapılan plastiği oksigensiz bir mühitdə piroliz adlanan proseslə qızdırıb və əldə edilən qarışığı karbonla qidalanan bakteriyalara veriblər. Nəticədə onlar “karamelli yoqurt”a bənzər qida əldə ediblər və testlər vasitəsilə bu yeməyin zəhərli olmadığını təsdiq ediblər.
Qidalanma dəyəri və gələcək potensial
Bakteriya yemək çox səslənməsə də, tədqiqatçılar bu üsulun insanların ehtiyac duyduğu əsas qidaları təmin edə biləcəyini söyləyirlər. Qərbi Ontario Universitetindən Dr. Tədqiqatın müəlliflərindən biri olan Coşua Pearce, "Biz qidalanma analizi etdik və bunun demək olar ki, mükəmməl qida olduğunu gördük" dedi.
Asteroidlərin sınaq və mədən tələbləri
Lakin bu metodu real asteroidlərlə sınaqdan keçirmək lazımdır. Bu üsul uğurlu olarsa, tədqiqatçılar Bennu kimi diametri təxminən 500 metr olan asteroidin bir il ərzində 600-17 min astronavtı qidalandıra biləcəyini proqnozlaşdırırlar. Bu rəqəm bakteriyaların asteroidin karbonunun nə qədər istehlak edə biləcəyindən asılı olaraq dəyişə bilər.
Bəzi ekspertlər bu üsula şübhə ilə yanaşırlar. Onlar bildirirlər ki, asteroidlər də plastik kimi toksiklik testlərinə məruz qalmalıdır. Bundan əlavə, asteroidləri minalamaq və kosmosda bakteriyaların qidaya çevrilə biləcəyi uyğun mühitlər yaratmaq lazımdır.
Dr. Waajen bildirir ki, ideya məntiqlidir, lakin onun həyata keçirilməsi daha uzun vaxt aparacaq. Buna baxmayaraq, Dr. Pearce və komandası Yerə düşən kömür və meteoritlərlə öz üsullarını sınaqdan keçirərək astronavtları təhlükəsiz qidalarla təmin etməyi hədəfləyir.
